Betaald ouderschapsverlof in Nederland en in Duitsland

Op dit moment krijgen werknemers in Nederland hun ouderschapsverlofuren niet uitbetaald, tenzij werkgever en werknemers daarover binnen hun bedrijf of cao andere afspraken maken. Dit verandert met ingang van 1 augustus 2022 door de invoering van de Wet betaald ouderschapsverlof. Dan kunnen beide ouders gedurende 9 weken van de 26 weken ouderschapsverlof een UWV-uitkering krijgen, waarmee het salarisverlies gedeeltelijk wordt gecompenseerd. De Minister van SZW heeft op 8 maart 2022 te kennen gegeven dat het percentage van de uitkering per 1 augustus 2022 70% van het maximum dagloon wordt. Dat komt actueel afgerond neer op maximaal 3.500,00 euro bruto.

Voorwaarde voor de uitkering is dat ouders deze 9 weken opnemen in het eerste levensjaar van het kind. Verlof dat niet in het eerste jaar is opgenomen kan worden toegevoegd aan de 17 weken onbetaald verlof. Deze kunnen nog steeds tot de 8e verjaardag van het kind worden opgenomen, maar dus zonder betaling. Het blijft mogelijk voor werkgevers en werknemers om daar aanvullende afspraken over te maken.

De invoering van het betaald ouderschapsverlof geeft werkende ouders meer mogelijkheden voor de verdeling van werk en zorgtaken. Volgens de Nederlandse overheid is het is een belangrijke stap vooruit, voor moeders, hun partner en het kind. Op dit moment neemt slechts een derde van de ouders ouderschapsverlof op, met name vanwege het verlies van inkomen.

Nederland is net op tijd met de invoering van betaald ouderschapsverlof, waarmee ook invulling wordt gegeven aan de Europese richtlijn over de werk-privébalans van 12 juli 2019. Deze verplicht de lidstaten uiterlijk op 2 augustus 2022 hun wetgeving aan de richtlijn aan te passen.

In Duitsland al sinds 2007 ‘Elterngeld’

Anders dan in Nederland, voorziet de Duitse wet al sinds 1 januari 2007 in een uitkering voor werknemers gedurende het ouderschapsverlof, het Elterngeld genoemd. De uitkeringsregeling is sinds 2015 flexibel vormgegeven en wordt sindsdien als ElterngeldPlus aangeduid.

Net als in Nederland, zijn werkgevers onder het Duitse recht tijdens het ouderschapsverlof niet verplicht loon door te betalen, tenzij daarover binnen het bedrijf of cao andere afspraken zijn gemaakt.  Het Elterngeld is een overheidsuitkering. Het recht op betaald ouderschapsverlof bestaat voor beide ouders voor een langere periode dan in Nederland, namelijk voor maximaal 3 jaar. Bij het opnemen van ouderschapsverlof in de eerste 2 jaar na de geboorte hebben de ouders ieder voor zich gedurende maximaal 12 maanden (en niet slechts 9 weken zoals in Nederland) recht op de zgn. basis ouderschapsuitkering. Deze kan lager uitvallen dan in Nederland en bedraagt tot 67% van het laatstverdiende salaris. Het minimum is € 150,- bruto en het maximum € 1800,- bruto per maand per ouder, afhankelijk van het loonverlies in samenhang met het aantal uren dat een ouder minder gaat werken. De basisuitkering is met 2 Partnermonate van 12 tot 14 maanden uit te breiden als beide ouders verlof aanvragen. De uitkering kan verder voor beide ouders met maximaal 4 maanden worden verlengd als zij gebruik maken van de zgn. Partnerschaftsbonus. Hierbij blijven beiden tijdens het verlof minstens 24 uur werken.

In Duitsland wordt over het algemeen meer ouderschapsverlof opgenomen dan in Nederland, volgens de statistieken maakt ca. 42% van alle werkende vrouwen met kinderen in de leeftijd tot 3 jaar hiervan gebruik.

Opletten: in beide landen geldt bijzondere ontslagbescherming voor werknemers die ouderschapsverlof opnemen.

Meer informatie nodig? Neem contact op met Marije van der Tol.