Duitse Mindestlohn toch niet van toepassing op buitenlandse vervoerders?

Recente vonnissen uit Duitsland

Recentelijk zijn in Duitsland voor het eerst vonnissen gewezen, waarin rechters oordelen dat de Duitse wet op het minimumloon (de MiloG) inbreuk maakt op de Europese vrijheid van diensten, voor zover het van toepassing is op vervoerders uit andere EU-lidstaten. Niet alleen voor het transitverkeer door Duitsland. Maar ook als het gaat om transporten van en naar Duitsland. En om het cabotage-verkeer, dus het laden van goederen in Duitsland om deze ook binnen Duitsland weer te lossen. 

Dit besliste onder andere een Duitse rechtbank in Beieren in een vonnis van 16 augustus 2017. Het ging daarbij om een zaak tussen een Poolse transportondernemer en diens Duitse opdrachtgever: de opdrachtgever weigerde de vracht te betalen omdat de transportondernemer niet kon aantonen dat hij het Duitse minimumloon aan zijn chauffeurs betaalde. Op 14 maart 2018 is die uitspraak bekrachtigd doordat de Duitse opdrachtgever het hoger beroep introk.

Eerder op 7 februari 2018 uitte een rechter in Berlijn in een kort geding tussen een Poolse transporteur en de Duitse douane grote twijfel over de toepasbaarheid van het Duitse minimumloon op buitenlandse transporteurs. Genoeg om in kort geding te oordelen dat de douane volgens de rechter in die zaak voorlopig geen gebruik mag maken van haar recht op grond van de MiloG om verstrekkende inzage te krijgen in de loongegevens van de werknemers van het Poolse bedrijf in kwestie. Goed nieuws voor de Nederlandse vervoerders.

Ook het Oostenrijkse Oberste Gerichtshof, de hoogste civiele rechter, oordeelde in dezelfde richting in een vonnis van 29 november 2016. Het betrof een zaak van een Oostenrijks verhuurbedrijf en haar Oostenrijkse medewerker. De medewerker vorderde loon ter hoogte van het Duitse minimumloon voor de duur dat hij voor de werkgever in Duitsland als chauffeur werkzaam was. De vordering werd afgewezen. De rechter achtte de Duitse wet voor het minimumloon niet op de arbeidsovereenkomst van toepassing omdat daarin een rechtskeuze voor het Oostenrijkse recht was gemaakt.

MiloG en vervoer: hoe zat het nog weer?

De Duitse wet op het minimumloon (Mindestlohngesetz, ook wel MiloG) van 1 januari 2015 heeft grote impact op Nederlandse (en andere buitenlandse) vervoerders in Duitsland. Naast de plicht tot betaling van het minimumloon voor de duur van het verblijf in Duitsland, ongeacht hoe lang dat verblijft duurt, gelden er voor de transportbranche complexe meldplichten bij de Duitse Douane en administratieplichten. Op de niet-naleving van de wet staan hoge boetes, in beginsel tot maximaal 30.000,00 Euro per overtreding.

In de praktijk is dit met name voor buitenlandse vervoerders erg lastig. De verplichtingen uit het MiloG zorgen voor veel administratieve rompslomp. Terwijl de chauffeurs meestal maar kort op Duitse bodem zijn. De Duitse douane voert steeds strengere controles uit. Op dit moment concentreert deze zich daarbij zelfs op de (buitenlandse) vervoersbranche.

Wel heeft de Duitse Minister van Transport meteen in januari 2015 besloten de werking van de MiloG voor buitenlandse vervoerders op te schorten. Maar deze vrijstelling geldt alleen voor het transit-verkeer, dus verkeer dat enkel door Duitsland rijdt zonder daar te laden en/of te lossen. Voor buitenlandse vervoerders die in Duitsland laden en/of lossen heeft de Minister geen uitzondering gemaakt. Daarvoor geldt de MiloG volgens de Minister wél.

Ophef over de regeling – strijd met Europees recht?

De regeling zorgt in veel landen voor grote ophef onder vervoerders. Ook omdat andere EU lidstaten zoals Frankrijk recentelijk eenzelfde soort Minimumloonwet heeft ingevoerd, die ook voor buitenlandse bedrijven geldt. Ook de Europese Commissie is er allesbehalve blij mee. Deze vindt dat de toepassing van dit soort wetten op vervoerders uit andere EU lidstaten in strijd is met het vrije verkeer van diensten, één van de grondbeginselen uit het EU verdrag. De Europese Commissie heeft hierover zelfs een procedure bij het Europese Hof van Justitie tegen Duitsland (en Oostenrijk) aanhangig gemaakt.

Hoe nu verder?

Het is afwachten of de recente lijn in de Duitse en niet-Duitse rechtspraak wordt voortgezet. En of de Duitse Minister van Transport hierin aanleiding ziet de regeling voor buitenlandse vervoerders te versoepelen. De recente vonnissen zijn in ieder geval door de Nederlandse vervoerders, die op grote schaal in Duitsland aktief zijn, positief ontvangen. 

Wij zijn zelf als advocaat in Duitsland betrokken bij een soortgelijke procedure als die in Berlijn.

Vragen over het MiLoG? Een procedure in Duitsland? Neem contact op met Marije van der Tol